Şâzz Kırâatlerin Mahiyeti Ve Çeşitleri

The Nature And Types Of Shâzz Qırâ’ats

Özet

“Yedi Harf” ruhsatıyla birlikte Hz. Peygamber’in hayatında başlayan kırâat farklılıkları gerçeği, ciddi kırılmalar geçirmekle birlikte yüz yıllar boyunca bu alanda emek veren herkesi meşgul eden bir unsur olmuştur. Bu süreç içerisinde kırâatler kritik müdahalelere maruz kalmıştır. Kırâat tarihi açısından en büyük müdahale şüphesiz ki kırâatleri tasnif hareketi olmuştur. Bu müdahaleler sonucunda iki farklı kategori ortaya çıkmıştır. Sahih ve şâzz kategorisi. Çalışmanın temelini oluşturan şâzz kavramı Kırâat İlmi içerisinde önemli bir yer teşkil etmektedir. Kırâat farklılıklarının ortaya çıkışı ile paralellik arz eden bu konu, kırâatlerin sıhhati noktasında   sahih ve şâzz kategorisi içerisinde değerlendirilmektedir. Bu çalışma özel olarak şâzz kırâatlerin mahiyetini odak noktasına alıp ortaya çıkışını, çeşitlerini ve bu alanda şâzz kırâat imamı olarak isim yapan şahsiyetleri konu edinmektedir. Çalışmada şâzz kırâatlerin, kırâat olarak kabul edilip edilmeyeceği veya fıkıhta delil olarak kullanılıp kullanılamayacağına cevap aranmıştır. Çalışma sadece şâzz kavramı etrafında efradını cami, ağyarını mâni olacak şekilde sınırlı tutulmuştur. Bu amaçla şâzz kırâatler için yapılan farklı tasnifleri bir araya getirmek, şâzz olarak nitelendirilen şâzz kırâat ayrımlarına yer verilerek konunun daha iyi anlaşılması sağlanacaktır. Bu çalışmanın bir hedefi de budur. Ayrıca çalışmada, tarihsel yöntem kullanılarak şâzz kavramının ilk ne zaman kullanılmaya başladığı ve son evreye kadar geçirmiş olduğu süreç bu yöntemle tahlil edilerek ortaya konmuştur.